Youtube, her alandaki eğitim videoları ile herkesin ilk başvurduğu kaynaklardan biri olduğu için İspanyolca eğitim üzerine kurulu kanallar hakkında yapacağım önerilerin de faydalı olacağını düşünüyorum.
"Kimden, nasıl ve hangi şekilde öğrendiğiniz hiç önemli değil, yeter ki bir şeyler öğretebilsin..." diye yazınca anlamlı ve güzel bir cümleymiş gibi görünüyor :) ama ne yazık ki durum pek öyle değil.
Dil öğreniminde bir plan program takip edilmeli, "temel bilgilerden genele" doğru ilerlerken "basitten zora" yavaş yavaş geçiş yapılmalı.
Bunları gözardı ederek bir oradan bir buradan bilgi verip belli bir planı/amacı olmadan sadece video yayınlayanlar size zaman kaybı yaşatıyor da olabilir.
Fazla uzatmadan giriş kısmına geçeyim:
Youtube'un altını üstüne getirdiğinizde çok çeşitli kanallar olduğunu farkediyorsunuz. Ve sorun da buradan itiaren başlıyor; Acaba hangisini takip etmeliyiz ya da hangilerini takip etmemeliyiz? Çeşitli aramalarda (sayıları daha çok olduğu için) karşınıza daha sık çıkacak olan kanalların çoğu ne yazık ki düzenli bir takiple harcayacağınız zamanın karşılığını veremiyor.
O yüzden, önce bunlardan başlayarak hangi tipteki kanalları "takip etmememiz" gerekiyor (aşağıdaki listede 1'den 5'e kadar sıralı olanlar) onları yazayım.
Sonra, sonlara doğru (aşağıdaki listede 6) yavaş bir geçişle ara sıra bakılabilir olanları yazıp birinci bölümü bitireyim ve yazının ikinci bölümünde de (7 numaradaki açıklamanın ardından) takip edilmesi gerekenleri "isim isim" yazayım
Birinci bölüm: Takip edilmesini tavsiye etmediklerim.
Bunların başlıcaları şu şekilde içeriklere sahip oluyor:
1- Üç günde İspanyolca, bir haftada süper İspanyolca, bir ayda sular seller gibi... (hatta videoyu aç, uyurken o çalsın, sabahına DELE sınavına gir) diyerek amacı tıklama sayısını arttırıp Youtube'tan para kırpmaya çalışan sansasyonel kanallar.
(Bu kanallardan bir haftada İspanyolca öğrendiğini iddia eden biri henüz ortaya çıkmadığı için :) en başta bunları eleyin. çünkü emek sarfetmeden hiçbir şey olmuyor, bu, dil öğrenirken de aynen geçerli ve biraz çabalayıp emek harcamanız gerekiyor. Öyle bir haftada mucize yaratacağını söyleyenlere aldanmayın)
--------------------------------------
2- Bir dil okulunun, vakfın, kurumun tanıtımını yapma amacıyla belirli sayıda sadece ilk giriş derslerinin örneklerini koyan ama bundan ileri gitmeyen, şu anda nerede ne durumda olduğu belli olmayan firmaların kurs tanıtım videoları.
(Ne o öğretmen kalmıştır ne de senin seviyene göredir. Ya da çok iyiyse bile senin bütçene uymaz. O yüzden bunlar bizim işimize yaramaz. Zaten Youtube'taki videolarının sayısı da bir şeyler öğrenip ilerlemek için "devamlılık anlamında" yetersizdir)
--------------------------------------
3- Gerçekten iyi niyetli olup, kendi verdiği derslerin tekrarlarını videolara kaydedip sunan öğretmenlerin "öğrenci bulmak için yaptığı" bireysel girişim videoları. Bunların çoğu iyi niyetli olsa da nerede olduğunu ne yaptığını, bir eğitim videosunun nasıl hazırlanacağını bilmeyen insanlar. Mesela video hazırlayıp tahtadaki cümleyi gösterip burada şu şudur vs. diyor ama çekim on metre uzaktan, beyaz tahtaya yeşil kalemle yazılmış hiçbir şey görünmüyor. Video altında gerekli açıklama, ek bilgi, link vs. bulunmuyor. Bunlar "Öyle, sadece video çekip Youtube'a yüklüyorlarmış. Ben de yapayım, belki öğrenci bulurum." diye düşünenler.
(Fakat daha en baştan ilk videoda o kadar ciddi gramere girişleri ve o kadar uzun gereksiz açıklama üstüne açıklama, örnek üstüne örnek vermeleri var ki, kardeşim ben zaten bunu anlayacak kadar İspanyolca bilsem seni niye takip edeyim dedirtiyorlar. Bu tip kanallar özellikle yeni başlayanların kafasını karıştırmak için bire bir.)
----------------------------------
4- Dünyanın dört bir yanından çok fazla takipçisi olan, pop star havasında elini kolunu sallayıp değişik kıyafetlerle "Bam! güm! dışşşt!" efektlerle spot patlaklarıyla, yanar döner video yapıp ders anlatıp İspanyolca öğrettiğini sananlar... Video bitince "Ne anlattı bu?" diyorsunuz.
Çünkü ne anlattıkları ders, ne verdikleri bilgi bir işinize yaramıyor. Kalabalık ve kargaşa içinde bir şeyler yaparak ve "Bir sonraki videoda ne çıkarsa bahtına." mantığıyla işlevsiz videolar çekenler. Hiçbir şekilde ünlü olamayıp "Yahu bari buradan yürüyeyim" diye bir şeyler yapan insanlar... Bunlar da bizim işimize yaramaz.
-----------------------------
5- Bir şekilde "Ders nasıl verilir, dil öğrenirken hangi konularla temel açılış yapılır, öğrenciye nasıl güzel, hoşuna giden ipuçları verilir?" diye düşünmeden, sadece kendi gittiği kursta ne öğrendiyse aynen bunları anlatanlar. Ve takip eden sayısı az olduğu için üç beş, bilemedin on video sonra bıkıp kanalı kendi haline bırakıp bu işten vazgeçenler. Bazen aralarından işe yarar şeyler çıkanları olsa da videoların/derslerin devamı olmadığı için işe yaramıyorlar.
--------------------------
6- Gereksiz gramer/atasözü/deyim ayrıntılarına girerek, okulda ders anlatıyormuş gibi ciddi ve dümdüz "ben dersimi anlatır çıkarım, anlayan anlar, gerisi beni ilgilendirmez" mantığında, örneksiz, hayattan uzak, bir birine benzer genel içerik üretmekte ısrar edenler.
Bunların da çoğunluğu izleyicilerden gelen destek/bağış paralarıyla küçük bir harçlık çıkarmak amacındadır. Bu, yani 6. maddedekiler ve benzerleri -buraya kadar saydığım tipteki kanallar arasında- yine ara sıra bakılabilecek, az çok işe yarayabilecek olanı yani "kötünün iyisi"dir.
Bazen takıldığın bir şey olur, aradan onu bulur alır bir daha taaaa işin düşene kadar bakmazsın. Ama bunlar sadece bir konuda takıldığında "her yerden her türlü bilgiye" gereksinim duyunca ara sıra işe yarayabilir.
---------------------
İkinci bölüm: Takip edilmesini tavsiye ettiklerim.
7- Bir dil nasıl öğrenilir, nasıl öğretilir?
Planı programı nasıl olmalı?
Hangi aralıklarla ne ağırlıkta, nasıl bir dağılım ve tekrarla nereden hangi konuya geçilir?
Hangi konunun ne gibi zorlukları vardır, nasıl o bölüm daha rahat anlaşılacak şekle getirilir?
Bütün bunları düşünüp derslerinde uygulamaya çalışan, yer yer pratik bilgilerle size bir şeyler katan, kendini bu işe adamış, İspanyolca öğretmenliği yapan, ders vermiş, tecrübe sahibi ya da İspanyolca öğretmek için farklı metodlar üzerine teorik uygulamaları araştıran gerçekten değerli insanların kanalları...
Bu tipte olan Youtube kanalları sizin de tahmin edebileceğiniz gibi ne yazık ki çok az. Fakat sayıdan çok içerikleri, katkıları önemli olduğu için bunların video sunumlarındaki teknik aksaklıklar, bazen karşılaşabileceğimiz eksiklikler kesinlikle gözardı edilip en baştan sona kadar bütün videoları izlenmeli ve takip edilmeli...
En azından ben kendi açımdan bir değerlendirme yapınca, bu kanalları izledikçe kat edilen yolu bire bir deneyimlediğim, faydalı olduğunu gördüğüm için takip edilmesini öneriyorum.
(Bu tür kanalların ilk ve doğal olarak en eski olan videolarından başladığınızda; biraz acemilik, biraz düzensizlik ya da eksiklik sezinleyip sakın hemen vazgeçmeyin. Zaman geçtikçe hepsi kendini takipçilerden gelen öneriler doğrultusunda geliştirip büyük ilerlemeler kaydediyorlar)
Tabii ki bütün bu kanallar ya direkt olarak dersin tamamını İspanyolca verirler ya da İspanyolca öğrenmek isteyen "İngilizce konuşanlar için" dersi İngilizce açıklamalı yaparlar.
Sadece İspanyolca konuşulan kanalların sayısı epey fazla ama sıfırdan başlayanlar için uyumlu bir ders programı ya da anlatım biçimi olanı hemen hemen hiç yok gibi. Bu şekilde olan kanallar genelde kısa bir süreliğine de olsa bir kursa gitmiş, ders almış veya okulda İspanyolca dersi görüp kendisini geliştirmek isteyenlerin ihtiyaçları düşünülerek hazırlanmış. Ama arada nadiren de olsa yukarıdaki 7 numaralı grubun tanımına uyan bir iki kanal var. Şimdi ben de size onları ve bir de Türkçe ders veren bir kanalı önereceğim.
1- Dreaming Spanish
İşte yabancı dil böyle öğretilir, "budur" diyeceğiniz, her videodan sonra hemen ötekine geçmek isteyeceğiniz bir kanal... Önce bu şekilde "Bir çocuğun kendi dilini öğrenmesi gibi." sezgi ile aklı birleştirip pratik bir anlatımla buluşturmak, sonra ufak tefek dil kuralları gelmeli diye (çok da doğru bir şekilde) düşünen Pablo'nun Dreaming Spanish kanalı.
Önce Youtube'ta Dreaming Spanish kanalına giriyoruz sonra oynatma listelerini buluyoruz
https://www.youtube.com/c/DreamingSpanish/playlists
buradan seviyelere göre düzenlenmiş (videos by level) video listelerine ulaşıyoruz
superbeginner (sıfırdan başlayanlar için)
https://www.youtube.com/playlist?list=PLlpPf-YgbU7GbOHc3siOGQ5KmVSngZucl
beginner (yeni başlayanlar için)
https://www.youtube.com/playlist?list=PLlpPf-YgbU7HWrrenMs3-nuhxgzyAiA-C
intermediate (orta seviye)
https://www.youtube.com/playlist?list=PLlpPf-YgbU7Gssxi9f72cZktgOb4Vpdoy
advanced (ileri seviye)
https://www.youtube.com/playlist?list=PLlpPf-YgbU7EQVQR10ztdVrzdU455PDyZ
sırasıyla bütün videoları HİÇBİR ŞEY ANLAMASAK BİLE seyretmeye başlıyoruz.
İngilizce ya da İspanyolca hatta kendi dilinizi bile :) bilmenize gerek yok. O, en alt seviyeden alıp yavaş yavaş sizi ileri götürmeye başlıyor. Belki iyi okuyorsunuz, belki iyi yazıyorsunuz ya da dinlediğinizin bir bölünümünü anlıyorsunuz ama konuşamıyorsanız işte buna en çok yardımcı olacak kanal da yine burası.
Eğlence, kültür ve bilgi içeren konularıyla, kelime dağarcığına farkettirmeden yaptığı katkısıyla, kelimelerin nasıl söyleneceği gibi alanlarda "sizin İspanyolcayı bilmediğinizi hiç unutmadan" hazırlanan videoları çok yararlı. Yatmadan önce kanalın 5-10 videosunu izleyince kendinizi kendi kendine İspanyolca düşünürken bulmanız işten bile değil. Zaten kanalın adı da oradan geliyor :) kesinlikle tavsiye ediyorum. İspanyolca öğrenmeye başlayan herkesin mutlaka izlemesi gereken bir kanal.
Eğer sıraladığım şekilde listeleri tek tek bitirirseniz seviyenizin nasıl değiştiğini sizler de göreceksiniz. (şu anda herkese açık olan 550'nin üzerinde video var)
2 - Spanish With Paul
Tam benim öğrenme şeklime uygun, parça parça sırayla, adım adım, kelime kelime ilerleyerek cümleler kurmayı gösteren bu kanalı da kesinlikle tavsiye ediyorum.
Yalnız bu kanalı takip etmek için hiç değilse ortaokul-lise ayarında bir İngilizce bilginizin olması gerekiyor, ki bu ülkemizin yabancı dil eğitimindeki seviyesini düşününce bir dezavantaja dönüşüyor. Ama az çok İngilizce bilenlerin çok işine yarayacağını da söylemeliyim.
Bu blogdaki ilk konularımı oluştururken spanish with paul'ün verdiği örneklerden çok yararlandım ve onun öğretme tarzının temelini esas alarak kendimi geliştirdim. sıradan örneklerin arasına küçük bilgiler, ipuçları yerleştirip temel gramere rahat bir giriş için kesinlikle tavsiye ediyorum.
Oynatma listelerine girdiğinizde soldan sağa doğru, listeyi açınca eskiden yeniye sıralamasıyla gitmeniz, adım adım ilerleyen mantığı daha iyi anlamanıza çok yardımcı olacaktır.
Öncelikle mini courses serisini
https://www.youtube.com/playlist?list=PLKcUX0UhNu4XgKYZTI-bvVIzadPn-rkUQ
daha sonra (soldan sağa) diğer oynatma listelerine bakın. Spanish With Paul'ün anlama ve anlatma mantığı aslında dil öğretme ustası diye bilinen Michel Thomas'ın metodu üzerine kurulu. "Adım adım ilerleyip eklemeler yaparak geliştirme" (ters piramit) şekliyle dil öğrenmenin ne kadar kolaylaştığını görmeniz için oynatma listelerindeki (özellikle ilk iki listedeki) videoları bitirmenizi tavsiye ederim.
3- Español con Juan
Geldik en sevdiğim, İspanyolca öğrenmemde, geliştirmemde en büyük emeği olan sevgili Juan Fernandez'in kanalı "Español con Juan"a...(empezamoooos :) )
Evinizde kendi kendinize biraz çalışıp en azından bir kurs kitabı bitirmişseniz, telefondan veya bilgisayardan busuu, rosetta stone, memrise, duolingo benzeri programlar sayesinde en temel kısmı geçtiyseniz ya da okulda biraz İspanyolca öğrendiyseniz, seviyeniz A1'in-A2'nin üzerindeyse bu kanal tam size göre.
İspanyolca öğrenenler için başlangıç seviyesi ücretsiz kurs, ders, program, kitap, video bulmak (diğer seviyelere göre göreceli olarak) kolay olsada biraz ilerleyip orta seviyeye gelince kaliteli bir şeyler bulmak daha da güçleşiyor.
Elinizdekileri bitirdiğinizde neye yönelseniz yine geldiğiniz seviyeye kadar gelen, bunun içinde yine en baştan tekrar yapan kaynaklardan başka bir şey bulup devam etmek bu seviyede oldukça güç.
Kaynak olsa da ya çok ciddi ve ağır derslerle karşılaşırsınız (sizi gramere boğup ezbere zorlayarak işin teorisinin dışına çıkamaz) veya okullardaki klasik İngilizce eğitimi verilirken yapıldığı gibi (bir konu verilip uzun bir metin- kelimeler vs. işlenip geçilir) asla akılda kalıcı ve öğretici olmaz.
Oysa ki sempatik öğretmenimiz Juan, İspanyolcayı bir öğretmenin titizliğiyle hazırlar.
Öğrencinin nerelerde takıldığını ve zorlandığını bilir, konuyu ona göre değişik açılardan ele alır.
Veeee tabii ki neredeyse "en iyi erkek oyuncu dalında aday" gösterilecek kadar iyi bir canlandırmayla bizlere sunar :)
(İngiltere'de yaşayan Sayın Juan Fernandez'in üniversitede İspanyolca öğretmeni olduğunu, ana dili olan İspanyolca'nın dışında Fransızca, İngilizce ve İtalyanca bildiğini de (dolayısıyla bir dil nasıl öğrenilir/öğretilir konularında tecrübe sahibi olduğunu) belirtmemde fayda var. Bu nedenle her derste, her videoda, açıkladığı konuyu, herkesin anlayabileceği orta seviyeye ait -özellikle öğrenciler düşünülerek- basit kelimelerle anlatır)
Gramerden kelime bilgisinin geliştirilmesine, dil öğrenilirken işe yarayan küçük ve pratik ipuçlarından günlük hayatta İspanyolca'nın nasıl kullanıldığına kadar birçok konuda çok yararlı 500 civarı videosu eminim (ilk temel aşamayı geçtiyseniz) intermediate denilen orta seviyeyi tamamlamanıza müthiş derecede yardımcı olacaktır.
Kanaldan en iyi şekilde yararlanabilmeniz için benim size tavsiyem ana sayfaya girince oynatma listeleri olan bölüme girmektense direkt olarak videolar kısmına girmeniz.
https://www.youtube.com/c/1001reasonstolearnspanishwithus/videos
Bütün videolar sıralanınca, aşağıya doğru gidip en alttan en eski, ilk videodan başlayıp günümüze doğru ilerlemeniz en doğru kullanım olacaktır. Oynatma listesini ise kendinize göre en beğendiklerinizi bulmak ya da belli bir konuda bir derse kısa yoldan ulaşmak için kullanabilirsiniz.
Ayrıca, Español con Juan ana başlığı altında Youtube'ta bir kanal olmasına ek olarak kimi kısmı ücretli kimi kısmı ücretsiz olan güzel düzenlenmiş, temel bilgiler içeren bir internet sayfası da var
https://1001reasonstolearnspanish.com/
Bu sayfanın içinde bence en önemli bölüm olan podcast'lere özellikle dikkat edin ve Google podcast benzeri bir programla Español con Juan'ı bulup en eskiden yeniye doğru tek tek hepsini dinleyin. İspanyolca öğreniyorsanız ve orta seviyeye yeni geldiyseniz bu podcastler akıcı bir konuşma elde etmenize çok yardımcı olacak.
https://1001reasonstolearnspanish.com/podcasts/
4- Butterfly Spanish
Genç Meksikalı öğretmenimiz Ana'nın kanalı İngilizceyi az çok biliyorsanız sizin de işinize yarayacak. Tamamen samimi, içtenlikle öğretmeyi kendine amaç edinmiş bu sempatik öğretmenin sadece "ser ve estar" isimli videosunun bir milyondan fazla izlendiğini söylersem her halde ne kadar sevildiğini anlarsınız.
Bu kanalın öğretmeye çalıştığı seviye, giriş A1 ve A2 konularında rastlanan renkler, sayılar, günler, önce-sonra, gelmek-gitmek, aile üyeleri, alışveriş, seyahat, tatil, okul vs. gibi genel başlangıç seviyesi etrafında dolaşıyor. Anlatım basit bir İngilizce ve İspanyolca karışımı. Kanalda özel bir öğretmenden ders alıyormuşsunuz gibi hissedeceğiniz 100'ün üzerinde video var. Yine bu kanaldan da en iyi şekilde yararlanmak için direkt olarak girip videoların tamamını listeleyip en altta en eskiden günümüze kadar olan sıralamayla izlemenizi tavsiye ederim.
https://www.youtube.com/c/ButterflySpanish/videos
5- "¡Hola!"
Ve işte tamamı Türkçe açıklamalı olan, nadir (ve ciddi) İspanyolca dil eğitim kanallarından biri, Sayın Melahat Soylu Hanım'ın İspanyolca Youtube kanalı.
İspanyolcayı öğreten Türkçe - İspanyolca kanallar içinde üretkenliği, devamlılığı ve ciddiyetiyle en yararlı kanal olan "Hola"yı ilk gördüğümde "Keşke ben de ilk derslere başladığımda Youtube'ta böyle bir kanal olsaydı." dedim.
Özenli bir düzen içinde verilen dersler genellikle gramer ağırlıklı olsa da (lise seviyesi okullarda görmeye alışkın olduğumuz yabancı dil derslerinin benzeri şekilde) temelden başlayarak İspanyolca öğrenmek isteyenler için iyi bir alternatif. Melahat Hanım'ın karşılıksız ve büyük bir özveriyle yaptığı bu çalışmaların uzun soluklu olmasını ümit ediyorum.
Devamlılığın en büyük eksiklik olduğu bu alanda, Melahat Hanım çok sıkı bir çalışma temposu izleyerek kısa zamanda 34 ders videosu yayınladı. Ama videolar sadece derslerle sınırlı değil, derslere ait ödevlerin yapıldığı, her bir ayrıntının üzerinde durulduğu ödev kontrol videoları da var. (Aslında bu yönüyle kanalın neredeyse bire bir ders veriyormuş gibi size özel hazırlanmış bir havası da yok değil, o yüzden mutlaka ama mutlaka takip listenize alın derim)
İspanyolca- Türkçe kaynak denilince neredeyse ilk akla gelen Sayın İnci Kut Hoca'nın eserlerinin temel alınarak ilerlendiği bu kanalı İspanyolca öğrenmek isteyen herkese tavsiye ediyorum. Melahat Hocamızın kıymetini bilin arkadaşlar, çünkü şu anda Youtube'da Türkçe içerik olarak daha detaylı ders anlatan, gramer konularını daha derinlere inerek işleyip öğreten, bu kadar fazla video yayınlayan başka kanal olmadığı gibi, ispanyol kültürüne ait günlük yaşamdan örnekler verip dil öğrenmeyi kültürle birlikte harmanlayarak bunu akademik seviyede verebilen de yok. İspanyolca'ya en iyi öğretmenden evinizde özel ders alıyormuş gibi başlamak istiyorsanız ilk bakacağınız kanal burası olmalı.
https://www.youtube.com/channel/UCpxdanzE7GsrXjfKimRMKEg
----------------------------------------
şimdi gelelim notlara
Ne kadar saymadığım yazmadığım kanal varsa hepsine "hangi amaçla olursa olsun" yayınladıkları videolar ve yaptıkları çalışmalar için teşekkür ediyorum. İyisiyle kötüsüyle herkes bir şeyler yapıp karşılığını görmeye çalışıyor. Hiç beğenmediğim, kalitesiz bulduğum kanallardan da bir şeyler öğrenmişimdir mutlaka. Bir kelime bir kelimedir. O yüzden boş vakitlerinizde kendi takip ettiğiniz kanalda yorulunca İspanyolca ile ilgili ne bulursanız onlara da bakın.
--------------
Burada verdiğim kanallara ait Youtube linkleri yarın öbürgün değişebilir. O zaman kanalı ismiyle arayın. Eğer o kanaldaki videolar silinmişse Youtube harici video sitelerinde de arayın. (Yok yine bulamıyorsanız o zaman ilk 5 maddede açıklanan kanallar gibi yayınlardan uzak durarak diğerlerinin özelliklerine sahip olanlara yönelin.)
---------------
En sevmediğim en saçma kanal dediğiniz yerde bile bir gün çok güzel bir ipucu olur onu hiç unutmazsınız. Bir dil öğrenmek her yerden her şeyi almak demek. Önce kalitelileri, düzenlileri ve yeterli düzeyde olanları takibe alın tek tek sırayla çalışın. (ya da aynı konuyu başkaları nasıl işlemiş diye diğerlerine de bakın)
------------------
Youtube videosunu istediğiniz yerde durdurup not alabileceğinizi, geri sarıp tekrar bakabileceğinizi tabii ki biliyorsunuz ama ders sırasında bölünmesin diye niyeyse bu özellikleri unutur gibi oluyoruz :) Kendinize bir defter yapıp izlediğiniz videodan aklınızda kalan tek kelime bile olsa not alın. Sonradan bu notlara hiç bakmasanız bile oraya not aldığınız için daha iyi hatırlarsınız.
------------------
Ben neredeyse 3 yıldır bütün Youtube'u gezip bitirdim ve burada en iyi en yararlı diye listelediklerim benim çalışma sistemime uyan, benim öğrenme mantığıma uyan kanallar. Belki size uygun olan başka kanallar vardır, size hangisi daha iyi geliyorsa, hangisinde öğrendiğiniz aklınızda daha iyi kalıyorsa onları da takibe alın. Sakın bu listede yok diye onları takip etmekten vazgeçmeyin.
-----------------
Ben yol değil yolları gösteriyorum, hangisinden devam edeceğinize karar verecek olan sizsiniz.
